طرح توجیهی تولید شیر سویا طرحی برای راه اندازی کسب و کار در زمینه تولید شیر گیاهی است. شیر سویا از دانه سویا به دست می‌آید و ظاهری مشابه شیر گاو دارد. از مزیت‌های این شیر گیاهی این است که ضمن سرشار بودن از پروتئین با کیفیت بالا، ویتامین B، ایزوفلاون و … فاقد لاکتوز نیز بوده و برای کسانی که نمی‌توانند شیر گاو مصرف کنند، انتخاب خوبی است. در ادامه خلاصه‌ای از طرح توجیهی تولید شیر سویا را ارائه کرده‌ایم، برای سفارش و نوشتن طرح توجیهی خود کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کار و کاریابی کاردوک جهت نوشتن طرح توجیهی می توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.
منبع: طرح توجیهی تولید شیر سویا
شیر سویا همانطور که اشاره کردیم می‌تواند جایگزینی برای شیر گاو باشد، اما نکته‌ای مثبت درباره شیر سویا این است که در مقایسه با شیر گاو دارای پروتئن بیشتری می‌باشد. از طرفی دیگر دارای مقدار قابل توجهی ایزوفلاوین می‌باشد که برای کاهش کلسترول، کاهش عوارض یائسگی، جلوگیری از پوکی استخوان، کاهش احتمال ابتلا به سرطان سینه و پروستات، بهبود سیستم ایمنی بدن و … موثر است. بنابراین شیر سویا نه فقط به عنوان ارزش غذایی بلکه ارزش دارویی نیز مورد توجه است.
از طرفی دیگر شیر سویا بدون هورمون است و دارای فیبر بوده که از اختلالات روده‌ای و معده‌ای جلوگیری می‌کند. همانند شیر از شیر سویا نیز می‌توان دیگر لبنیات ها شامل پنیر، بستنی و … را نیز تولید کرد، چراکه اولین دانه گیاهی است که دارای خواص مشابه فرآورده‌های حیوانی است و به دلیل پروتئین بالا مشابه گوشت می‌باشد. برای مشاهده سایر طرح توجیهی صنایع غذایی و آشامیدنی کلیک کنید.
شیر سویا به دلیل ویژگی‌هایی که دارد، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از مهم‌ترین ویژگی‌های شیر سویا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در متن فوق به برخی خواص شیر سویا در پیشگیری از بیماری‌ها اشاره شد. مهم ترین عملکردی که شیر سویا در پیشگیری از بیماری‌ها دارد، به شرح زیر است :
شیر سویا تنها می‌تواند یک عارضه داشته باشد و آن هم ایجاد حساسیت است. اگر برای بار اول قصد دارید شیر سویا مصرف کنید، می‌توانید به میزان کمی از این شیر بخورید و تا دو، سه روز صبر کنید و اگر علائمی نداشتید، یعنی به این محصول حساسیت ندارید و می‌توانید در تغذیه خود از آن استفاده کنید.
براساس سیستم طبقه بندی آیسیک، شیر سویا در کد گروه محصول (کد آیسیک) 1549412486 تعریف شده است.
از مهم‌ترین کاربردهای شیر سویا می‌توان به مصرف مسقیم به عنوان خوراک انسان به دلیل خواص متعددی که این محصول دارد، اشاره کرد. همچنین اشاره کردیم که از شیر سویا دقیقا مثل شیر گاو می‌توان انواع لبنیات را تولید کرد. از شیر سویا می‌توان برای تولید پنیر، تولید ماست، تولید بستنی و سایر لبنیات استفاده نمود.
در کشورمان تولید شیر سویا در تعداد محدودی از کارخانه‌ها انجام می‌شود، و همیشه هم در بازار شیر سویا ایرانی به چشم نمیخورد. به همین دلیل بازار اصلی فروش این محصول از طریق واردات است. برای خرید شیر سویا بایستی به فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی خارجی مراجعه کنید، که قیمت دلار متاسفانه در قیمت این محصولات نیز تاثیر خود را گذاشته است و تقریبا گران است. بنابراین نبود تولید داخل برای برآورد نیاز داخل و گرانی محصولات وارداتی، سرمایه گذاری و احداث واحد تولید شیر سویا می‌تواند فرصت خوبی برای سرمایه گذاری باشد.
روش تولید شیر سویا به طور کلی در سیزده مرحله خلاصه می‌شود که در ادامه به ترتیب از اول تولید شیر سویا تا بسته بندی را به طور کامل توضیح داده‌ایم.
در مرحله اول بایستی دانه‌های سویا وارد کارخانه شود و پس از عبور از صافی، اجزاء نامطلوب آن جداسازی شود. سپس این دانه‌ها از استوانه‌های دارای خاصیت مغناطیسی برای جداسازی خرده‌های آهن عبور می‌کنند. در نهایت نیز توسط نوار نقاله‌ای، وارد هاپر دریافت می‌شوند.
دانه‌های سویا وارد هاپر و یا قیف دریافت می‌شوند و توسط پمپ آب ضمن خیس شدن، وارد تانک مخصوص خیساندن سویا می‌گردند. از این جهت از قیف دریافت و فشار آب برای انتقال دانه‌های سویا استفاده می‌شود که این دانه‌ها کم‌ترین صدمه را ببینند و همینطور از ایجاد بوی بد لوبیا مانند نیز جلوگیری می‌کند.
تانک خیساندن دانه‌های سویا دارای سه منبع بر روی هم است. برای خیس خوردن دانه‌های سویا با آب 24 درجه، حداقل سه ساعت زمان نیاز دارد. در این مرحله سویا با جذب آب، پنج برابر بیشتر از وزن خودش، باعث جدا شدن قندهای عامل نفخ مانند رافینوز و استاکیوز می‌شوند. سپس دانه‌های خیس خورده وارد بخش خرد کن می‌گردد.
دانه‌ها وارد مخزن دریافت خرد کردن می‌گردند. در قسمت زیر این مخزن دو الکترو موتور وجود دارد که در هر کدام تیغه‌هایی تعبیه شده است. دانه‌ها به کمک آب از مخرن خرد کن به سمت تیغه‌ها حرکت می‌کنند و پس از خرد شدن از صافی عبور می‌کنند. آنچه از صافی عبور می‌کند یک محلول عصاره مانند ( slurry ) است. به دلیل فعال شدن آنزیم در دانه‌های خرد شده، عمل آنزیم بری نیز به سرعت انجام می‌شود.
در عمل آنزیم بری، آنزیم‌های لیپوکسیژناز و بازدارنده تریپسین به وسیله تزریق بخار غیرفعال می‌شود. عصاره سویا وارد دستگاه شده و با استفاده از تزریق مداوم بخار (CONTINIOUS HEATERS) دمای آن به 120 درجه می‌رسد. عصاره خروجی داخل یک کوئل وارد می‌شود و پس از طی مسیر آن از بخش دیگر خارج می‌گردد که این فرآیند سه تا چهار دقیقه زمان نیاز دارد. حرکت در داخل کوئل باعث می‌شود دمای عصاره برای چند دقیقه در 120 درجه سانتی گراد باقی بماند.
در این مرحله slurry وارد دستگاه بوگیر تحت خلا می‌شود. عصاره به طور کلی دارای یک بو مثل بوی لوبیا است، که هدف از این مرحله از بین بردن این بو می‌باشد. عصاره از قسمت بالایی وارد دستگاه بوگیر تحت خلا می‌شود و پس از خروج دارای دمایی برابر با 85 درجه سانتی گراد است. در نهایت slurry وارد اکسترکتور می‌گردد.
در این مرحله با جداسازی عصاره از slurry ، پودر سفید رنگی نیز به وجود می‌آید که به آن اکارا گفته می‌شود. این عمل توسط اکسترکتورهای سانتریفیوژی انجام می‌شود. فرآیند جداسازی بدین صورت است که slurry وارد دستگاه شده که بر اثر حرکات سریع سانتریفوژی باعث جداسازی عصاره و اکارا می‌گردد. در این مرحله اکارا وارد مخازن اکارا می‌شود.
عصاره پروتئینی سویا و یا همان شیر سویا، مجدد از یک صافی قیف اکسترکتور دیگر عبور می‌کند، تا اکاراهای باقی مانده در آن نیز جدا شود. پس از پایین آمدن دمای شیر سویا تا 8 درجه سانتی گراد، در تانک‌های ذخیره شیر نگهداری می‌شوند.
در این مرحله برای اینکه در اکارا خروجی هیچ گونه شیر سویایی وجود نداشته باشد، مقداری آب داخل مخزن اکارا می‌ریزند و با استفاده از همزن، اکارا به سمت دو اکسترکتور هدایت می‌شود.
در این مرحله عصاره خروجی در واقع همان سیر سویای رقیق (Rewash) شده است که برای بالا بردن راندمان استخراج شیر از دانه به تانگ باز می‌گردد. اکارایی هم که تولید شده با استفاده از فشار باد ایجاد شده توسط دستگاه BLOWER از به سمت خروجی حرکت کرده و از چرخه خارج می‌شود.
در این مرحله برای شیر سویا از مواد مختلفی شامل اسانس، نمک، شکر، رنگ، پودر کاکائو، پودر قهوه، پایدار کننده‌ها و… استفاده می‌شود و پس از بالا بردن دمای شیر سویا و سپس میکس به تانک نگهداری منتقل می‌گردد.
از سیستم استریلیزاسیون تزریق مستقیم ( Direct injection )، جهت استریلیزاسیون شیر سویا استفاده می‌شود. شیر وارد بالانس تانک شده و مرحله پیش گرم کن انجام می‌شود تا دمای شیر سویا به 80 درجه سانتی گراد برسد. این مرحله نهایتا 30 ثانیه طول می‌کشد و برای پایدار کردن پروتئین‌ها و جلوگیری از رسوب آن‌ها در مرحله بعد انجام می‌شود. سپس شیر وارد بخش استریلیزاسیون نهایی می‌گردد.
توسط بخار دمای شیر سویا تا 140 درجه سانتی گراد افزایش می‌یابد. که در این مرحله نیز باید شیر 3 تا 4 دقیقه در این دما بماند و سپس وارد بخش خلا شود. در این بخش شیر سویا به دلیل شوک حرارتی تا دمای 65 درجه سانتی گراد خنک شده و سپس وارد همونایزر می‌شود.
گویچه‌های چربی خرد شده و شیر سویا در این مرحله هموژن می‌شود. محصول هموژن شده مجدد وارد پیش گرم کن شده و دمای خود را به دمای شیر ورودی می‌دهد. در نهایت شیر سویا با دمای 24 درجه سانتی گراد وارد تانک اسپتیک می‌گردد.
از بسته بندی تتراپک که از 8 لایه تشکیل شده است، جهت بندی شیر سویا استفاده می‌شود. هر کدام از لایه‌ها شامل پلی اتیلن، آلومینیوم، چسب، کاغذ، چسب، کاغذ، چاپ، پلی اتیلن می‌باشد که وظیفه خاصی دارند. در نهایت رول کاغذی متشکل از این هشت لایه توسط آب اکسیژنه به شکل پاکت در می‌آید و با شیر سویا پر شده و بسته بندی کامل می‌شود.
همانطور که مراحل مختلف تولید شیر سویا را مطالعه کردید، برای هر مرحله نیاز به ماشین و ابزار آلات مخصوص می‌باشد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است :
برای بازدید از سایر طرح توجیهی صنعتی های نوشته شده توسط تیم کاردوک کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کار و کاریابی کاردوک جهت نوشتن طرح توجیهی می توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.